پس از سالهای نگرانی
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان با بیان این مطلب گفت: در روزهای اخیر شاهد مناظر بسیار دیدنی در تالاب هامون علی الخصوص هامون صابوری و هیرمند می باشیم.
کد خبر: ۴۲۶۰۶۲
تاریخ انتشار: ۲۸ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۰۹:۴۲ 18 May 2017
 به گزارش تابناک سیستان و بلوچستان مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان با بیان این مطلب گفت: در روزهای اخیر شاهد مناظر بسیار دیدنی در تالاب هامون علی الخصوص هامون صابوری و هیرمند می باشیم. آبگیری بیش از 40 درصد تالاب در سالجاری و تخمگذاری پرندگان آبزی و کنار آبزی تحول بی نظیری را در این عرصه طبیعی ایجاد نموده و زمینه بسیار مناسبی برای تبلور کارکردهای متعدد تالاب فراهم نموده است. نیره پور مولایی گفت: این تحول موجب رونق اقتصادی و فراهم شدن زمینه فعالیت های اقتصاد سنتی از جمله دامداری، صیادی و آبزی پروری، کشاورزی و پرورش گونه های مختلف گیاهی اعم از درخت و درختچه های مثمر و رشد امتیاز توریسم و اکوتوریسم در منطقه سیستان شده است. وی افزود: البته مهم ترین کارکرد تالاب که تلطیف و تصفیه هوا می باشد این روزها دلیل بسیار بزرگی بر لزوم حفظ و  نگهداشت این شرایط مطلوب برای تالاب می باشد.  مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان خاطر نشان کرد: آنچه مسلم است همه برنامه ها و وظیفه ما برای حفظ ادامه این روند انجام اقدامات مؤثر و مفید برای نگهداشت این وضعیت بوده تا با انجام برنامه های مناسب از هدر رفت آب در این عرصه طبیعی منحصر به فرد جلوگیری کنیم و طبیعت زیبا را یاری کنیم. 
چندی پیش در خصوص احیای حق آبه معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه با تشریح اقدامات انجام شده برای احیای حق‌آبه هامون ها، اجرای دقیق معاهده هیرمند و تدوین رژیم حقوقی هریرود، از به بار نشستن تلاش‌های دولت حداکثر تا سه ماه آینده خبرداد.
ایلنا در این خصوص گفت معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه با تشریح اقدامات انجام شده برای احیای حق‌آبه هامون ها، اجرای دقیق معاهده هیرمند و تدوین رژیم حقوقی هریرود، از به بار نشستن تلاش‌های دولت حداکثر تا سه ماه آینده خبرداد.حسین فرجاد امین معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه بیان کرد: ایران و افغانستان دارای دو رودخانه مرزی مشترک به نام‌های هریرود و هیرمند هستند. ایران درباره رژیم حقوقی هیرمند با دولت افغانستان پس از طی یک دوره مذاکره طولانی، در سال ۱۳۵۱ قراردادی منعقد کرده است اما درباره رژیم حقوقی هریرود هیچ قراردادی تا کنون نداشته‌ایم. روند مذاکرات گذشته در مورد هیرمند نشان می‌دهد که این کار چقدر دشوار بوده است.وی ادامه داد: در قرداد هیرمند، یک حجم آب قید شده است که باید بر اساس یک جدول ۱۲ ماهه،به ایران تحویل شود. بر اساس این قرارداد، ۸۲۰ میلیون متر مکعب حقآبه شرب و کشاورزی به ایران در طول سال تحویل خواهد شد. اما در این قرارداد هیچ صحبتی از حق‌آبه زیست محیطی تالاب هامون نشده است.به گفته فرجاد، بر اساس قرارداد ۱۳۵۱، در ماه‌هایی از سال که نیاز کشاورزی افزایش می‌یابد، حجم آب اختصاص یافته به ایران هم افزایش می‌یابد و در ماه‌هایی که فعالیت کشاورزی متوقف می‌شود، حجم آب تحویلی کم می‌شود. اما مسئله اینجاست که دولت افغانستان بر اساس متن قرارداد، رهاسازی آب را انجام نمی‌دهد. به همین دلیل دولت ایران ناگزیر است آب تحویلی را در ذخیره‌گاهای داخلی خود یعنی چاه نیمه‌های زابل ذخیره کند تا بتواند نیازهای شرب و کشاورزی را در طول سال تامین کند.وی ادامه داد: ذخیره‌سازی آب در چاه نیمه‌ها به دلیل تبخیر بالا در استان سیستان و بلوچستان، بخشی از آب را از دسترس ایران خارج می‌کند و این ذخیره‌سازی، برای دولت ایران هزینه در بر دارد.معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه تالاب هامون علاوه بر دریافت آب از مسیر رودخانه هیرمند از دو رودخانه فراه رود و خاش رود نیز آب دریافت می‌کند، هامون پوزک، صابری و هیرمند را به سه کاسه‌ای تشبیه کرد که بر اساس قانون ظروف مرتبط، به یکدیگر متصل بوده و با کامل شدن آب در هر کاسه، آب مازاد به کاسه دیگر منتقل می‌شود. آب مازاد سومین کاسه نیز به داخل خاک افغانستان سرازیر شده و وارد "گود زره" می‌شود.وی افزود: در سال‌های اخیر برداشت بیش از حد کشور افغانستان از آب رودخانه‌های فراه رود و خاش رود با هدف توسعه کشاورزی سبب شده است که به اندازه گذشته آب وارد تالاب هامون نشود.فرجاد امین بیان کرد: بر اساس مفاد قرارداد ۱۳۵۱، ایران مجاز نیست اگر آبی در دلتای رودخانه هیرمند وجود داشته باشد از آن برداشت کند. سهم کشور ما از آب هیرمند ۸۲۰ میلیارد متر مکعب است و بنابراین آب مازاد دلتای هیرمند باید رها شود تا هامون‌ها را پر کند.اما در سالهای اخیر به علت مصرف بیشتر در بالادست و یک دوره طولانی خشک سالی آب قابل توجهی برای هامون ها باقی نمانده است. اگر قرار باشد که کاسه هامون ها پر شوند و این سیکل کامل شود به ۸ میلیارد متر مکعب آب نیاز است در حالی که در سالهای اخیر حجم بسیار اندکی که فقط هامون ها را تر کرده اند به هامون ها آب داده شده است.وی تاکید کرد: در سال‌های اخیر هیچ‌گاه مشابه گذشته از سمت هیرمند، فراه رود و خاش رود، آبی به سمت تالاب هامون نیامده است. بخشی از این کاهش‌ آورد رودخانه‌ها به دلیل تغییرات اقلیمی است اما بخش دیگری از آن، ناشی از ایجاد تاسیسات و مصرف بیشتر توسط افغانستان در بالادست رودخانه هیرمند است.به گفته معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه کشور، کشور افغانستان در سال‌های اخیر طرح‌هایی را در محدوده سد کجکی و بند کمال خان ایجاد کرده است. این طرح‌ها قدرت ذخیره‌سازی آب را افزایش داده است.وی افزود: رودخانه هیرمند مسافت زیادی را در افغانستان طی می‌کند تا به پایین دست برسد. در طول مسیر این رودخانه کانال‌های فرعی زیادی وجود دارد که در سال‌های اخیر با توجه به منابع مالی که از خارج افغانستان تامین می‌شود، این کانال‌ها لایروبی و بازسازی شده‌اند. بهترین کانالی که توسط افغانستان بازسازی شده،"نهر لشکری" است که در ۴۰ کیلومتری مرز ایران واقع شده است. افغانستان در بستر رودخانه هیرمند تاسیساتی ایجاد کرده است که پای آب رودخانه هیرمند را به سوی نهر لشکری منحرف می‌کند. علت اینکه در سال‌های اخیر از پایان اردیبهشت و خرداد آبی در این منطقه نمی‌بینیم، به خاطر ایجاد این تاسیسات است که آب را به سمت بند لشکری منحرف می‌کند تا با این آب، زمین‌های کشاورزی جدیدی در اطرف شهر نیمروز سیراب شود.وی اضافه کرد: در اطراف شهر زرنج افغانستان، طی یک دوره کوتاه زمین‌های سبزی و صیفی توسعه یافته و وضعیت کشاورزی منطقه متفاوت شده است. به این ترتیب، بعد از اردیبهشت هیچ آبی به سمت ایران نمی‌آید. در حالی که نهر لشکری در تمام طول سال آب دارد.قرارداد هیرمند از نظر ما معتبر و مفاد آن لازم الاجراستفرجاد امین با اشاره به اینکه امضای قرارداد هیرمند بین ایران و افغانستان یک روند ۱۵۰ ساله را طی کرده است بیان کرد: متاسفانه در دوره ای که انگلیس ها در افغانستان حاکم بودند مرزهای سیاسی ایران و افغانستان اغلب با حکمیت انکلیسی ها مشخص شده است و انگلیسی ها در تعیین میزان سهم آب ایران شیطنت کردند. در حالی که زمین های بیشتری در سیتان ایران وجود داشت بیشتر آب را به افغانستان اختصاص دادند و این موضوع را همواره به عنوان یک موضوع اختلافی بین کشور باقی گذاشتند. اما با این وجود مفاد قرارداد هیرمند از نظر ما ، لازم الاجراست. ایران و افغانستان درباره اصل قرارداد هیرمند اختلاف نظری ندارند اما آنچه محل اختلاف است، نحوه اجرای این قرارداد است.معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه عنوان کرد: در قرارداد هیرمند این حق برای ایران به رسمیت شناخته شده که از ایستگاه آب سنجی که در بالادست سد کجکی و در محلی به نام دهراوود واقع شده است، بازدید کند. اگر در سال‌های خشکسالی میزان آورد رودخانه از حالت نرمال کاهش یافته بود، حق‌آبه ایران هم به همان نسبت باید کاهش یابد اما در سال‌های اخیر و از سال ۸۱ تا کنون دولت افغانستان امکان بازدید از این ایستگاه را برای ایران به علت ناامنی درحوزه سد کجکی، فراهم نکرده است.وی افزود: بنابراین ادعاهای مطرح شده در زمینه تغییر اقلیم و کاهش نزولات آسمانی از نظر فنی مورد تایید ایران قرار نگرفته و هنوز صحت آن برای ما محرز نشده است.فرجاد امین گفت: گزارشاتی دریافت کرده‌ایم که از تلاش‌های افغانستان برای مهار سیلاب‌های سرازیر شده به سمت ایران حکایت دارد. دولت افغانستان مدعی است که همین حجم آب ورودی توسط سیلاب‌ها نیز بیشتر از سهم ایران بر اساس قرارداد هیرمند است.وی ادامه داد: مطالبات ایران از ابتدای استقرار دولت جدید در افغانستان، متمرکز بر تامین حق‌آبه هامون، تعیین رژیم حقوقی هریرود و اجرای کامل معاهده هیرمند بوده است. دولت افغانستان به دلیل فشار افکار عمومی و جو سازی‌های انجام شده و سیاست دولت قبلی افغانستان، تا قبل از آغاز به کار دولت یازدهم در ایران و روی کار آمدن دولت اشرف غنی در افغانستان، آمادگی مذاکره و گفتگو با ایران را نداشت.اجرای دیپلماسی فعال برای استیفای حق ایرانبه گفته معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه با روی کار آمدن دولت روحانی، تمام موضوعات مذاکرات و روابط بین ایران و افغانستان به حل مسایل آبی و محیط زیستی گره زده شد تا هرچه سریعتر مشکلات مرتبط با خشکی هامون حل شود. زیرا مشاهده می شد که دولت افغانستان بی توجه به خواسته های ما موارد مورد نیاز خود را بصورت دو جانبه در مذاکره با نهادهای مختلف دریافت می کند و توجهی به خواسته های ما ندارند.وی افزود: این دیپلماسی منجر شد که زمینه تدوین یک معاهده جامع همکاری بین ایران و افغانستان در قالب پیش نویس تهیه شود.فرجاد امین با اشاره به سفر هفته گذشته محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه به کشور افغانستان، از مبادله و تایید پیش نویس معاهده جامع ایران و افغانستان خبرداد. به گفته وی ایران و افغانستان در قالب پنج کمیته آب، آموزش، امنیتی و دفاعی، اتباع، اقتصاد و ترانزیت از هفته آینده با یکدیگر مذاکره خواهند کرد. در انتهای این مذاکرات، قراردادی بین ایران و دولت افغانستان منعقد خواهد شد که در آن علاوه بر تامین خواسته‌های افغانستان، درخواست ایران در زمینه تامین حق‌آبه هامون، تعیین رژیم حقوقی هریرود و اجرای دقیق معاهده هیرمند نیز تامین خواهد شد.وی تاکید کرد: طرف ایرانی معتقد است که هامون یک زیستگاه مشترک بین دو کشور است. از بین رفتن محیط زیست منطقه لطمات زیادی به مردم منطقه وارد کرده و زندگی برای مردم سیستان و آن سوی مرزها را سخت کرده است. بنابراین باید هامون ها احیا شوند. البته این مسئله مورد تایید طرف افغانستانی نیز هست.معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه گفت: افغانستان اعتقاد دارد رها سازی حجم زیادی قریب به دو میلیارد متر مکعب آب برای تر کردن هامون ها برنامه‌ درستی نیست و ما باید برای این حجم زیاد آب برنامه داشته باشیم تا از ارزش اقتصادی این آب استفاده کنیم.. زیرا ورود این حجم آب به داخل هامونی که سه تا چهار متر عمق دارد، بسیار سریع تبخیر می شود. به همین دلیل باید به نحوی برنامه‌ریزی شود که ارزش محیط زیستی و اقتصادی آب حفظ شود. در این رابطه برنامه‌هایی نیز توسط دانشگاه زابل و سایر دانشگاه‌ها ارائه شده است که در دست بررسی قرار دارد.وی درباره وضعیت رژیم آبی رودخانه هریرود نیز بیان کرد: با شروع آبگیری سد سلما که از دو سال پیش در حال انجام است، از رودخانه هریرود هیچ آبی به سمت ایران سرازیر نشده است زیرا هنوز مخزن سد سلما پر نشده است. از آنجا که در هریرود رژیم حقوقی مشخصی بین ایران و افغانستان تعریف نشده است، تلاش می‌کنیم برای آب این رودخانه نیز رژیم حقوقی وضع کنیم.فرجاد امین تاکید کرد: رودخانه هریرود یک رودخانه مشترک بین ایران، افغانستان و ترکمنستان است. آب سد دوستی که در شمال شرق کشور ساخته شده است، به نسبت مساوی بین ایران و ترکمنستان تقسیم می‌شود. ایران سال‌های متمادی تلاش کرده است که وضعیت رژیم حقوقی این رودخانه را مشخص کند و دولت اشرف غنی که سیاست عمل‌گرایانه‌تری نسبت به دولت قبلی دارد، طی فعالیت دولت یازدهم، با ایران وارد مذاکره شده است.به گفته وی، حامد کرزای در مراسم تحلیف دکتر حسن روحانی با درخواست رئیس جمهور در زمینه تعیین رژیم حقوقی برای هریرود مواجه شد. کرزای تلاش کرد تا معاهده جامع بین ایران و افغانستان را به دو بخش سیاسی و امنیتی و آب تقسیم کند تا بخش سیاسی و امنیتی را در دولت خود با ایران نهایی کرده و تصمیم‌گیری در زمینه آب را به دولت بعدی واگذار کند اما این تصمیم، با مخالفت ایران همراه شد.معاون ستاد افغانستان وزارت امور خارجه افزود: ایران قصد ندارد بدون دریافت امتیازات مورد نظر خود، هیچ امتیازی به دولت افغانستان بدهد. به همین دلیل در پیش نویس معاهده تدوین شده بین دو کشور،شرط اجرایی شدن تمام بندها، قید شده است.وی امیدوار است: با توجه به ضرب الاجل سه ماهه‌ای که توسط وزیر امور خارجه ایران برای دولت افغانستان تعیین شده است و با توجه به اینکه دولت افغانستان نیز به این تصمیم رسیده است که باید این مسائل حل شوند، تا سه ماه آینده و پایان کار دولت یازدهم، معاهده جامع بین ایران و افغانستان به امضا برسد و تکلیف حق‌آبه هامون، رژیم حقوقی هریرود و اجرای کامل قرارداد هیرمند، برای همیشه روشن شود.
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۲
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۰:۵۱ - ۱۳۹۶/۰۲/۲۸
خداوند خیر دهد هر مسئولی را که برای مردم ستم دیده سیستان کاری کنند
محمد
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۷:۲۸ - ۱۳۹۶/۰۲/۳۱
حالا بگید روحانی هیچ کاری نکرده.
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار