حاشيه نشيني که همواره از آن به عنوان یکی از مهمترین چالش های اجتماعی در توسعه جوامع مختلف یاد می شود، در سیستان و بلوچستان نیز به یکی از معضل های جدی این استان محروم و مرزی تبدیل شده؛ دردی عمیق که معلول سوء مدیریت و مهاجرت مردم از روستاها به شهرهاست.
کد خبر: ۸۴۰۰۷۴
تاریخ انتشار: ۳۰ فروردين ۱۳۹۹ - ۱۲:۲۹ 18 April 2020
یکی از مهم ترین چالش های اجتماعی و فرهنگی در بافت های شهری به ویژه مراکز مهم جمعیتی و شهرهای در حال توسعه که علاوه بر تخطئه ظاهری شهرها، به شدت بر اقتصاد حاکم بر آن منطقه تاثیر منفی می گذارد معضل حاشیه نشینی است؛ محلات و مناطقی که به سبب فقدان نظارت امنیتی کافی، وجود تعداد زیادی افراد نیازمند و بیکار، سطح پایین سواد و ... مستعد ارتکاب جرم هستند و مجرمین به راحتی در آنجا پناه می گیرند و تا زمانی که این عوامل زمینه ساز وجود داشته باشد این مناطق بالقوه جرم خیز خواهند ماند.

تصرف اراضی، نبود زیرساخت های آموزشی، بهداشتی ، خدماتی، برق غیر قانونی، ایجاد و تشدید شکاف های اجتماعی و فرهنگی، محیط زیست آلوده و غیربهداشتی ، رشد بزه کاری، پرخاشگری، اعتیاد، دزدی، قاچاق مواد مخدر، کار کودکان و ... از جمله مواردی است که با حاشیه نشینی همراه است و تبعات گسترده آن همواره باعث نگرانی آحاد جامعه و مسئولین بوده است.

قصه پر غصه حاشیه نشینی در پنج شهر سیستان و بلوچستان اما، درد سنگینی است که این منطقه را گرفتار خود کرده و همچنان توسعه بزرگ‌ترین استان کشور را در حاشیه قرار داده است.

معضلی که در مرکز این استان به شکلی سرطان گونه و با رشد زیادی همراه بوده، به طوری که بیش از ۴۰ درصد جمعیت این کلان شهر را به خود اختصاص داده و زاهدان را شرایط فعلی از نظر جمعیت حاشیه نشینی در کشور رکوردار کرده است.
 

بی بهره از حداقل ها

سعادت، یکی از ساکنان رسالت در این خصوص بیان کرد: بیشتر منازل این منطقه به دلیل این که در حاشیه شهر قرار دارد قولنامه ای است و هیچ سندی ندارد، با توجه به این موضوع نمی توانیم برای ساخت و ساز خانه های استاندارد ریسک کنیم.

وی ادامه داد: بسیاری از ساکنان این منطقه از انشعاب آب و گاز نیز بی بهره اند، این معضل شرایط را برای ساکنان که به اجبار و به دلیل وضعیت اقتصادی ضعیف در این محله سکونت دارند سخت کرده است، کاش مسئولان برای رفع مشکلات ما ساکنان حاشیه شهر چاره ای بیندیشند.

یکی دیگر از حاشیه نشینان زاهدان گفت: شیرآباد مملو از مشکلات کوچک و بزرگ است، مردم این منطقه به دلیل فاصله آن از مرکز شهر از بسیاری خدمات و امکانات بی بهره هستند.

عبدالواحد گرگیج با بیان این که انباشت زباله ها در معابر امان مردم را بریده است اضافه کرد: کمبود فضای آموزشی، بوی تعفن جوی آب حاشیه خیابان ها، هجوم حشرات موذی، نبود آب شرب، کوچه ها و خیابان های خاکی، نبود فضای ورزشی و ده ها مشکل دیگر در این منطقه مشاهده می شود که زندگی را برای ساکنان با مشکل رو به رو کرده است.

علیم یارمحمدی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این خصوص به خبرنگار ما گفت: زاهدان بیشترین جمعیت حاشیه نشین را در کشور به خود اختصاص داده است، با توجه به این مهم قبل از شیوع بحران کرونا در رابطه با حاشیه نشینی این کلان شهر سه اداره کل بنیاد مسکن با بودجه مشخص از طرف وزیر راه و شهرسازی به عنوان معین استان مامور انجام یکسری اقدامات در راستای رفع این مشکل شدند.

وی ادامه داد: در این راستا مطالعات لازم انجام شد و استان های معین نسبت به حراست مناطق اقدام کردند و زمین به آن ها تحویل داده شد.

اعطای تسهیلات به حاشیه نشین ها

نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: برای بابایان، شیرآباد، کریم آباد و قاسم آباد برنامه های خوبی تهیه شده و تسهیلاتی اختصاص یافته است، 20 میلیون تومان وام بلاعوض برای 10 هزار واحد و 50 میلیون تسهیلات با کارمزد چهار درصد برای این واحدها در نظر گرفته شد و مسئولان امر مدتی مشغول فعالیت شدند و بازگشایی ها شروع شده بود.

یارمحمدی افزود: در چابهار نیز خیابان کشی ها شروع و قرار شد برای آن هایی که خانه هایشان معارض معابر است، خانه سازی شود که مسئولان استانی پیگیر موضوع هستند.

وی با بیان این که دیگر شهرها هم که وضعیت مطلوبی از نظر حاشیه نشینی ندارند جزو برنامه های بعدی است، گفت: وزارت راه و شهرسازی نیز برای حاشیه نشینی برنامه ها و بودجه مشخصی دارد و به منظور بازسازی فضاها و بافت فرسوده حاشیه شهرهای زابل، ایرانشهر، چابهار و زاهدان اعتباراتی در نظر گرفته است.

عضو  کمیسیون عمران مجلس ادامه داد: حاشیه نشینی پنج شهر استان وضعیت خاص دارد که با توجه به این مهم طبق روال طبیعی در برنامه پنج ساله که دو سال از آن گذشته است بر اساس بودجه ها و اعتباراتی که وزارت راه و شهرسازی به این موضوع اختصاص می دهد برای رفع مشکلات اقدام می شود، در این راستا محلات هدف مشخص شده است و این وزارتخانه عملیات احداث زیرساخت ها را طبق برنامه ریزی انجام می دهد.
 

300 هزار حاشیه نشین در کلان شهر زاهدان

یارمحمدی بیان کرد: ۴۰ درصد جمعیت زاهدان حاشیه نشین هستند، این کلان شهر با جمعیت ۳۰۰ هزار نفری حاشیه نشین بزرگترین شهر کشور از این منظر است، البته در گذشته مشهد این سکوی نامطلوب را به خود اختصاص داده بود تا این که سازمان های مردم نهاد وارد عمل شدند و در این شهر اقداماتی انجام دادند.

وی تصریح کرد: ولی زاهدان در حیطه فراموشی بود که در سال گذشته با حضور اکثر وزرا، مسئولین و معاون رئیس جمهور به حاشیه نشینی سیستان و بلوچستان به ویژه مرکز این استان توجه شد.

نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی افزود: در این میان وضعیت غیراصولی و غیراستاندارد مردم این مناطق دیده شد، شرایطی که اکنون هم در چابهار و زاهدان جاری است.

یارمحمدی گفت: وضعیت حاشیه زاهدان از نظر فضای آموزشی تا سال گذشته نزدیک صفر بود تا این که احداث تعدادی مدرسه توسط خیران و آموزش و پرورش از طریق منابعی که در اختیار داشتند آغاز شد که تعدادی به بهره برداری رسیده و برخی در دست ساخت است.

وی با تاکید بر این که ایجاد فضای آموزشی از مواردی است که باید به آن توجه ویژه شود گفت: خانه های مهارت باید در این مناطق پیش بینی شود تا برای خانواده ها به ویژه جوان ها و خانم ها ایجاد اشتغال کند، همچنین به نسبت به راه اندازی فضاهای ورزشی توجه ویژه شود.

عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: زمینه این موارد در داخل نفشه طرح جامع مشخص است که باید معارضین جابه جا شوند و بتوانند فضاها را آزاد کنند تا اقدامات لازم با اعتباراتی که راه و شهرسازی طبق برنامه برای این موضوع دارد، انجام شود.

یارمحمدی با بیان این که به همین طریق می توان محل های کسب و کار نیز در این مناطق ایجاد کرد، افزود: معابر و مدارس که باز شود تغییراتی در این مناطق ایجاد می شود، اعتبار لازم نیز برای این مهم در نظر گرفته شده و تصمیم های خوبی گرفته شده است.

وی با اشاره به این که اعطای پروانه ساختمان برای این مناطق رایگان است بیان کرد:  تعداد خانه های زیر سطح استاندارد و خشتی و بلوکی در این حاشیه شهرها زیاد است و در صورت بروز زلزله خسارت های جانی و مالی زیادی به همراه خواهد داشت که نسبت به مقاوم سازی این منازل توجه شده است و برای این که فشاری به مردم وارد نشود، شهرداری و استانداری برنامه هایی دارند و سازمان نظام مهندسی نیز در این خصوص همکاری دارد.

بحران کرونا مانع پیشرفت طرح های حاشیه شهر

 نماینده مردم زاهدان در مجلس ادامه داد: از زمان آغاز طرح جامع در مناطق حاشیه شهر، روند کار خوب پیش رفته است و اگر موضوع بحران کرونا نبود به طور قطع کارها با سرعت بیشتری پیش می رفت، اما مسئولان تهران به این موضوع حساس شده و ردیف بودجه ای در نظر گرفته اند و اعتبارات آن تقویت شده است، بنده نیز در تهران پیگیر هستم.

یارمحمدی تصریح کرد: این پروژه عمرانی است و نیاز به ردیف مشخص و پیگیری توسط دستگاه های متولی از جمله بنیاد مسکن و دیگر متولیان دارد، از بین رفتن حاشیه نشینی پیگیری و گزارش گیری نماینده ها و مسئولان که در راس آن ها استاندار است را طلب می کند که باید فرماندار در این خصوص جلسات هفتگی داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: در روزهای پایانی فعالیتم در مجلس پیگیر این موضوع هستم و نتیجه کار را به نمایندگان جدید و رسانه ها اطلاع رسانی می کنم.
 

تصویب 200 میلیارد تومان برای حاشیه نشینی

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان نیز به خبرنگار ما گفت: متاسفانه پنج شهر استان دچار حاشیه نشینی خاص است که اگر رسیدگی نشود مسئله ایجاد خواهد کرد.

مهرداد عرب اول افزود: با توجه به این مهم سازمان مدیریت و برنامه ریزی از محل اعتبارات متوازن به صورت ویژه به این موضوع پرداخته است.

وی تصریح کرد: در این راستا در کنار منابعی که مرکز به این بخش اختصاص می دهد، اعتباراتی را تامین کردیم و از سال ۹۵ تاکنون جمع اعتبار مصوب برای حاشیه نشینی صرفا از محل اعتبارات متوازن به حاشیه نشینی ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است.  

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی سیستان و بلوچستان افزود: همچنین مقرر شد که پس از تصویب در شورای برنامه ریزی و توسعه استان در ابتدای هر سال ۳۰ درصد از اعتبارات جدول 1 - 10 به پروژه های حاشیه ای شهرهای استان با اولویت پنج شهر دارای مشکل حاشیه نشینی اختصاص یابد.

عرب اول اضافه کرد: در شهرهایی که بیم حاشیه نشینی داریم هم اعتبارات را به همین سمت و سو می بریم تا بتوانیم از جدول 1 – 10 برای کنترل حاشیه نشینی استفاده و پروژه های مربوطه را تقویت کنیم./عصرهامون
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار