به گزارش الف، «جو بایدن» رئیس جمهوری جدید آمریکا که در کمپین‌های انتخاباتی خود وعده تغییر سیاست‌های این کشور با عربستان سعودی و رسیدگی به پرونده حقوق بشر در این کشور را داده بود، با اعلام تعلیق فروش سلاح به عربستان و امارات و تلاش برای توقف جنگ یمن سعی کرد تا گام نخست در تحقق وعده‌ها و ادعاهای خود را به ویژه در مقابل افکار عمومی داخلی ایالات متحده بردارد. 

اما نوک پیکان بایدن از ابتدا بیش از اینکه متوجه سیاست کلی عربستان باشد، خطاب به «محمد بن سلمان» ولیعهد این کشور بود. بر همین اساس شاهزاده جوان سعودی هم زمان با روی کار آمدن دولت بایدن در ایالات متحده، اقدام به انجام برخی اصلاحات فوری در سیستم قضایی عربستان و آزادی شماری از زندانیان که برجسته ترین آنها «لجین الهذلول» فعال زن سعودی بود کرد، تا پیامدهای تغییر سیاست آمریکا در قبال عربستان را تا حدودی از خود دور کند.

اما هیچ یک از این اقدامات موجب نشد تا بایدن مواضع خود علیه ولیعهد جوان سعودی را تغییر دهد. اخیرا «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که بر خلاف دولت قبلی آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» که روابط میان واشنگتن و ریاض را مبتنی بر ارتباط با محمد بن سلمان کرده بود، بایدن قصد دارد مناسبات آمریکا و عربستان را منحصر به «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه این کشور کند.

از طرف دیگر پرونده جمال خاشقجی برای محمد بن سلمان که در راس مقامات اجرایی عربستان سعودی قرار دارد شبیه یک بمب ساعتی بوده و آنطور که به نظر می‌رسد دموکرات‌های ایالات متحده نیز به خوبی این موضوع را درک می‌کنند و در گام ابتدایی تهدید به افشای گزارش جنایت قتل خاشقجی را بزرگترین برگ برنده برای تحت فشار قراردادن شاهزاده جوان سعودی می‌دانند.

در همین راستا چند روز قبل یک منبع آمریکایی فاش کرد که گزارش اطلاعاتی دولت آمریکا درباره قتل جمال خاشقجی هفته اول مارس منتشر خواهد شد. با وجود اینکه بارها از نقش پررنگ محمد بن سلمان در جنایت ترور خاشقجی پرده برداری شده، اما تاکنون هیچ نهاد رسمی این موضع را تایید نکرده و شخص بن سلمان نیز همواره آن را انکار کرده است. بنابراین اعلام رسمی دست داشتن ولیعهد سعودی در این جنایت از جانب آمریکا، موقعیت محمد بن سلمان را به کلی تحت شعاع قرار می‌دهد.

این موارد موجی از نگرانی را در محافل سلطنتی سعودی به ویژه نزدیکان بن سلمان به وجود آورده است؛ زیرا ولیعهد جوان عربستان که از زمان ولیعهدی خود برای رسیدن به تاج و تخت پادشاهی برنامه ریزی کرده و پیامدهای سرکوبگری مخالفان و حتی بازداشت شاهزادگان رقیب را به جان خریده، قصد ندارد به راحتی از صحنه قدرت عربستان کنار برود. 

تکاپوی ملک سلمان

در همین راستا اخیرا منابع نزدیک به کاخ پادشاهی عربستان گزارش دادند که ملک سلمان نیز به تکاپو افتاده و فشارهای دولت آمریکا، موجب شده است تا پادشاه سعودی در نشستی از تمامی مقامات و مشاوران بخواهد تا راهی برای کاهش خشم کاخ سفید از ولی‌عهد سعودی بیابند.

بر این اساس ملک سلمان در نامه‌ای محرمانه به جو بایدن گفته است که گزارش محرمانه اطلاعاتی در خصوص قتل جمال خاشقجی را منتشر نکند و این نامه به واسطه «ریما بنت بندر» سفیر ریاض در واشنگتن به کاخ سفید تحویل داده شده است.

پادشاه سعودی در این نامه به دولت جدید آمریکا اعلام کرده که آمادگی مذاکره درباره همه مسائل با واشنگتن و خواسته‌های آن را دارد و در ازای آن از ایالات متحده می‌خواهد که گزارش قتل خاشقجی را منتشر نکند.

سلمان بن عبدالعزیز که در تلاش برای یافتن راهی جهت نجات فرزند خود و نیز جلوگیری از رسوایی آل سعود در پرونده ترور جمال خاشقجی است، همچنین به مشاوران خود گفت که در حال بررسی صدور یک عفو عمومی پیش از ماه رمضان برای صدها زن و مرد زندانی است تا از شدت لحن دولت آمریکا در خصوص پرونده‌های حقوق بشری در عربستان بکاهد.

سعودی‌ها دست به دامان صهیونیست‌ها شدند

علاوه بر آن به تازگی رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند که مقامات عربستان خطوط ارتباطی خود را با تل آویو برای تشکیل یک ائتلاف دوجانبه در برابر جو بایدن باز کرده‌اند.

در این زمینه شبکه کان رژیم صهیونیستی  با اشاره به اینکه رئیس جمهور آمریکا در قبال عربستان و اسرائیل خشمگین به نظر می رسد اعلام کرد که تماس های گسترده‌ای میان ریاض و تل آویو  برای آرام کردن خشم بایدن علیه ریاض برقرار شده است.

طبق اطلاعات رسانه های صهیونیستی  این نگرانی ریاض در مذاکرات صورت گرفته بین طرفین دیده می شود و شاید عربستان گمان می کند که اسرائیل می تواند در مرحله بعدی به ریاض در برابر دولت جدید آمریکا کمک کند.

اما به اعتقاد بسیاری از کارشناسان فشارهای دولت بایدن علیه عربستان و به شکل ویژه شخص محمد بن سلمان در قالب باج‌خواهی جدید واشنگتن از ریاض تعبیر می‌شود. به این معنا که بایدن می‌داند ولیعهد جوان عربستان به نوعی آینده این کشور محسوب می‌شود و نمی‌تواند به طور کامل با او قطع رابطه کند، ضمن اینکه هدف همه دولت‌‌های آمریکا تامین منافع خودشان از خلال هم پیمانان منطقه‌ای بوده و تفاوت چندانی ندارد که چه کسی در کشوری مانند عربستان به عنوان متحد بزرگ ایالات متحده در خاورمیانه، حکومت کند.

در همین راستا «صباح زنگنه» کارشناس مسائل خاورمیانه معتقد است، روش باجگیری ترامپ از سعودی‌ها به این صورت بود که بر اقدامات ناقض حقوق بشری آنها سرپوش می‌گذاشت؛ اما بایدن با تهدید به افشاگری دور تازه‌ای از باج‌خواهی ها از عربستان را آغاز کرده است./الف