دولت
مردان در تصمیمی عجیب، برای مقابله با معضلی که سالهاست گریبان چند
کلانشهر کشورمان را گرفته و به باور بسیاری درمان پذیر نیز هست، رای به
تغییر برنامه زندگی 15 میلیون نفر دادند تا ثابت کنند که میان حل مشکل و
فرافکنی، گزینه نخست انتخابشان نیست!
به
گزارش «تابناک»، طرح تعطیلی زمستانی مدارس که پیشتر در انتهای تابستان و
همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید مطرح شده و حتی در بدنه دولت با انتقاداتی
مواجه شده بود، بالاخره با اعمال تغییراتی به تصویب دولت رسید تا ابهامات
پیرامون آن به اوج برسد.
نخستین ابهام در
این باره به نهاد پیشنهاد دهنده این طرح باز میگردد. جایی که میبینیم بحث
اصلاح تعطیلات مدارس نه در وزارت آموزش و پرورش یا حتی وزارت ورزش و
جوانان که متولی برنامهریزی برای اوقات فراغت دانش آموزان است، که در
سازمان حفاظت محیط زیست کشورمان کلید خورده است.
معصومه
ابتکار، رییس این سازمان در این باره میگوید: «با حضور گروههای مختلف،
کار کارشناسی روی این موضوع صورت گرفت تا بتوانیم تعطیلات آموزش و پرورش را
در طول سال توزیع کنیم. وزارتخانه آموزش و پرورش نیز بر این موضوع تاکید
دارد. اگر تعطیلات زمستانی داشته باشیم، فشار آلودگی در دیماه در
کلانشهرها کاسته میشود. طی این لایحه خواسته شده تا اختیار تعطیلات مدارس
به دولت داده شود.»
بدین ترتیب مشخص میشود
که سوگیری تنظیم این طرح (که در قالب لایحه به مجلس ارائه شده)، مقابله با
آلودگی هوا در فصول سرد سال است. در روزهایی که پدیده وارونگی جوی یا
اینورژن رخ میدهد و میزان آلودگی هوا به مرز هشدار و اضطرار میرسد، نه
روزهای اوج آلودگی هوا در فصول گرم و تابستان. اشکالی که ناکارآمدی این طرح
برای مقابله با آلودگی هوا اثبات میکند.
البته
این اشکال در قیاس با اشکالات دیگر این طرح به نوعی قابل اغماض به نظر
میرسد، به ویژه زمانی که به یاد میآوریم علی اصغر فانی، وزیر پیشین آموزش
و پرورش در انتقاد به آن گفته بود: «ابهاماتی در رابطه با اینکه در چه
تاریخی از پاییز مدارس تعطیل شوند و اینکه آیا آلودگی و وارونگی هوا قابل
پیشبینی است که بتوان بر اساس آن برنامهریزی کرد یا خیر مطرح است.
نمیتوان به صورت شناور مدارس را تعطیل کرد اما از بررسی این ابهامات در یک
کمیته مشترک استقبال میکنیم.»
انتقاداتی
که احتمال دارد پس از رفتن فانی از وزارتخانه یا طرح و بررسی در کمیتهای
مشترک، رفع شده باشند اما باز این سوال باقی خواهد ماند که آیا میتوان
برای رفع مشکل آلودگی چند کلانشهر برنامه آموزشی مدارس کل کشور را تغییر
داد؟ برنامهای که زندگی حدود 15 میلیون نفر به آن وابسته است؛ از حدود
سیزده و نیم میلیون دانش آموز گرفته تا یک میلیون معلم و در آخر، اولیای
مدارس.
به صف این اشکالات، متفاوت بودن
شرایط اقلیمی در مناطق مختلف کشورمان را هم میتوان افزود تا دریابیم تعطیل
کردن مدارس در فصول سرد، برای برخی از دانش آموزان و معلمان، معنایی جز
حضور در کلاس درس در فصول گرم و روزهای سوزان تابستانی نخواهد داشت. اشکالی
که با توجه به فقدان تجهیزات سرمایشی در اغلب مدارس واقع در نقاط گرمسیری،
بزرگتر جلوه میکند.
یاری رساندن دانش
آموزان به والدین در اموری مانند کشاورزی و باغبانی در تعطیلات تابستانی،
مزیت دیگری ست که در سایه تغییر برنامه آموزشی مدارس از دست خواهد رفت و از
آن مهم تر، مشکلاتی است که در زمستان بروز میکند و احتمالا طرح فوق برایش
تدبیری نیاندیشیده است. مشکلاتی مانند برودت شدید هوا و بارش شدید برف و
باران که عملا امکان دایر بودن مدارس را از بین میبرد و زمان بروزش نیز
مشخص نیست.
به عبارت بهتر، همان گونه که
ابتکار گفته، تغییر در تعطیلی مدارس برای مقابله با اوج گیری آلودگی هوا در
فصل پاییز و اوج وارونگی جوی تدارک دیده شده است، در حالی که برودت، بارش
باران های شدید، برف و بوران در فصل زمستان بروز میکنند. نکته ای کلیدی که
حکایت از ناکارآمدی دیگری برای مصوبه دولت مردان دارد. مصوبه ای که معلوم
نیست اگر آلودگی هوا بروز نکند، چه فایده ای خواهد داشت اما به وضوح مشخص
است برای رفع آلودگی به تصویب نرسیده!